بلاگ
جاذبه های گردشگری شیراز
مکان های دیدنی شیراز کدامند؟
شیراز به سبب جاذبه‌های تاریخی، فرهنگی، مذهبی و طبیعی فراوان، همواره گردشگران بسیاری را به سوی خود فرا می‌خواند.در این مطلب قصد داریم به بررسی اماکن دیدنی و گردشگری این شهر زیبا بپردازیم.
دروازه قرآن
اگر از سمت اصفهان وارد شیراز شوید، در مدخل ورودی شهر، طاقی بزرگ وجود دارد که باید ماشین ها از زیر آن عبور کنند. این بنای جالب به دروازه قرآن مشهور است و علت این نام، قرآنی است که در محفظه ی بالای به دستور عضدالوله دیلمی قرار داده شده تا مسافرین و میهمانان شیراز به سلامت گذر کنند.
شیراز در گذشته شش دروازه داشته که امروز تنها همین "دروازه قرآن" باقی مانده؛ این دروازه به دستور عضدالوله دیلمی در مدخل تنگ الله اکبر ساخته شد. با گذشت زمان این دروازه رو به ویرانی تهاد تا اینکه در دوره کریم خان زند، بازسازی شده و قرآنی نفیس به خط سلطان ابراهیم نوه شاهرخ تیموری در اطاقک بالای دروازه قرار دادند. این اثر تاریخی بار دیگر براساس بی درایتی شهردار شیراز در سال ۱۳۱۵ شمسی براثر انفجار دینامیت تخریب شد. یکی از بازرگانان شیراز در سال ۱۳۲۸شمسی دروازه قرآن رااز نو بنا کرد.
قرآن دوره کریم خان مشهور به "هفده من" و قرآن دیگر در سال ۱۳۱۶ به موزه پارس شیراز منتقل شد.
آدرس: شیراز. تنگه لله اکبر
ارگ کریم خانی
ارگ کریم‌خانی، مهمترین و بزرگترین بنای دوران زندیه است که در سال 1180 هجری قمری به دستور کریم‌خان زند ساخته شده است. این ارگ، مرکز حکومتی کریم‌خان و خاندان زند و همچنین محل سکونت آنان بوده است. این ساختمان با زیر بنای 4000 متر مربع و در زمینی به گستردگی 12800متر مربع بنا شده است. دیوار‌های آجری این بنا، 12 متر ارتفاع دارند و در هر چهار گوشه ارگ، برجی به ارتفاع حدود 15 متر قرار دارد. بر روی بدنه دیوارها و برج‌ها، نگاره‌های ساده و زیبای آجری دیده می‌شود. بر سردر ارگ، صحنه نبرد کشته شدن دیو سفید به دست رستم به صورت کاشیکاری هفت رنگ نقش بسته است. این کاشیکاری در دوران قاجاریه به ارگ افزوده شده است. یک هشتی، ورودی ارگ را تشکیل می‌دهد که از یک سو به حیاط خلوت و از سویی دیگر، به محوطه داخلی ارگ راه پیدا می‌کند. ارگ دارای شاه‌نشین شمالی (زمستان‌نشین)، شاه‌نشین جنوبی (تابستان‌نشین) و ساختمان غربی چهار فصل است. برخلاف نمای بیرونی، ساختمان داخلی ارگ از نمای زیباتری برخوردار است.
پاسارگاد
کورش کبیر به عنوان بنیانگذار سلسه هخامنشی در سال 546 قبل از میلاد مسیح، پایتخت جدید فرمانروایی قدرتمند خود را در 130 کیلومتری شمال شیراز کنونی به نام پاسارگاد ساخت. در طول تاریخ از پاسارگاد جز مقبره کورش، که اکنون در سه کیلومتری غرب جاده شیراز – اصفهان واقع شده است، اثری باقی نیست. در کاوش های باستان شناسی به این نتیجه رسیدند که در ساخت پاسارگاد ترکیبی از معماری های آناتولی و بین النهرین و ایران به صورت ماهرانه با یکدیگر تلفیق شده است.
تخت جمشید
از میراث تاریخی و فرهنگی ایرانی ها، یعنی تخت جمشید، هر چه بگوییم کم گفته ایم. این اثر که از زمان باستان تاکنون، مقصد گردشگری در ایران است، آثار تاریخی زیادی را برای دیدن، در خود نهفته دارد.
مجموعه‌ی تخت جمشید، متشکل از کاخ‌های پادشاهان دوران هخامنشی است؛ ساخت آن ۵۱۲ سال قبل از میلاد حضرت مسیح (ع) و به دستور داریوش اول از پادشاهان بزرگ سلسله‌ی هخامنشی، آغاز شد؛ و پس از او خشایار شاه (پسر داریوش اول) و اردشیر اول (نوه‌ی داریوش اول)، ساخت آن را ادامه دادند. با توجه به اسناد موجود در نوشته‌ها و کتیبه‌های برجای مانده از دوران ایران کهن، مراحل احداث مجموعه‌ی عظیم تخت جمشید، ۱۲۰ تا ۱۵۰ سال به طول انجامید. این بنای حیرت‌انگیز پارسی، در دامنه‌ی کوه رحمت (کوه مهر)، در نزدیکی شهر شیراز قرار گرفته است؛ و با شماره‌ی ۲۰ در سال ۱۳۱۰ به ثبت ملی و در سال ۱۹۷۹ میلادی، با شماره‌ی ۱۱۴ به ثبت میراث جهانی یونسکو رسیده است.
نقش رستم
به فاصله ۳ کیلومتری تخت جمشید قرار دارد و قدمت نخستین کتیبه‌های آن به هزاره دوم پیش از میلاد و دوران عیلامیان می‌رسد. نقش رستم در دوران هخامنشیان آرامگاه ۴ پادشاه واقع‌شده و در دوران ساسانیان نقوش و کتیبه‌های متعددی بر کوه‌های آن حک‌شده است. یک بنای اسرارآمیز هخامنشی ( کعبه زردشت) روبروی صخره‌های عمودی این کوه قرارگرفته است.
نارنجستان قوام
این مجموعه که در بین مردم به باغ قوام نیز معروف است، توسط قوام‌السلطنه، حاکم فارس در بین سال‌های 1257 الی 1267 ه.ق (مقارن با حکومت ناصر الدین شاه) ساخته و احداث شد. این مجموعه از عناصر متعددی تشکیل یافته که عمده‌ترین این عناصر عبارت‌اند از حمام گچینه، حسینیه قوام، مکتب خانه قوام، اندرونی قوام (منزل زینت الملک)، دیوانخانه قوام (نارنجستان)، حمام اختصاصی قوام و اصطبل. البته بازارچه‌ای هم در این مجموعه وجود داشته که در اثر احداث خیابان لطفعلی‌خان زند از بین رفته است. این مجموعه بعد از تعمیراتی گسترده، به عنوان موزه‌ای که اشیاء اهدایی پروفسور پوپ را به نمایش می‌گذارد مورد استفاده قرار می‌گیرد. باغ قوام که به دلیل وفور درختان نارنج در آن، نارنجستان قوام هم نامیده می‌شود در محله بالا کفت و تقریباً در قسمت شرقی انتهای خیابان لطفعلی‌خان زند واقع است. این باغ از جمله زیباترین و ارزشمندترین آثار دوره قاجاریه محسوب می‌گردد
مسجد نصیرالملک
این مسجد به دستور میرزا حسن علی ملقب به نصیرالملک که یکی از بزرگان سلسله قاجار بوده ساخته شده و معماریش هم کار محمد حسن معمار بوده که مدت ساخت آن حدود 12 سال و از سال 1255 تا 1267 خورشیدی طول کشیده.
واقعا" زیبا و چشم نوازه. توصیه میکنم اگه شیراز رفتید دیدن این مسجد فوق العاده زیبا رو که توی محله گود عربان و در جنوب خیابان لطفعلی خان زند قرار گرفته از دست ندین و از تماشاش لذت ببرید! مسجدی که شاید زیباترین مسجد شیراز باشه و تماشای آن با شیشه های رنگی، طاق های بلند و کاشیکاری های زیبایش، از آرزوهای هر جهانگردی به حساب بیاد.
دریاچه مهارلو
دریاچه مهارلو در ۱۵ کیلومتری شیراز واقع شده و با وسعتی حدود ۶۰۰ کیلومتر مربع پناهگاهی برای حیات وحش و پرندگان محسوب می شد از جمله فلامینگو ،آنقوت و …
به واسطه همجواری مهارلو با شیراز این دریاچه یکی از مناطق گردشگری و تفرجگاهی محسوب می‌شود.
می توان گفت به علت تبخیر بالای آب، بخش اعظمی از این منطقه را بستری ازلایه‌ی نمک پوشانده است.
یکی از پدیده هایی که در این منطقه به علت شوری بیش از حد آب به وجود می آید “پدیده قرمز ” نام دارد که نوعی جلبک مقاوم در برابر شوری آب است و با افزایش شوری آب این منطقه ، رشد این نوع خاص از جلبک افزایش میابد و تکثیر بیش از حد آن برای جانوران این دریاچه بسیار خطرناک و مضر است.
مجموعه زند وکیل
مجموعه زند شامل ارگ، حمام، مسجد و بازار سنتی است. موقعیت مکانی این مجموعه در مرکز شیراز و در خیابان زند در میان قدیمی ترین خیابان های شیراز و نزدیک ترین و بهترین هتل ها از این شهرستان واقع شده است. ساختمان ارگ کریم خان یا کریم خانی از خارج شبیه به قلعه های قرون وسطی است و از داخل با ساختمان های ایرانی حیاط و حوض و گچ بری های سنتی ساخته شده است. این ساختمان در سلسله زندیه و توسط کریم خان که یکی از پادشاهان عادل این سلسله بود ساخته شده است. در یکی از اتاق ها شما مجسمه شاه و مردم دیگر را مشاهده میکنید که گرد او جمع شده اند و این خود بازگو کننده نوع دوران پادشاهی اوست.
حافظیه (آرامگاه حافظ)
نام مجموعه آرامگاهی موجود در شمال شهر شیراز و در جنوب دروازه قرآن است. این مجموعه بهدلیل جایدادن آرامگاه حافظ شیرازی در خود به این نام مشهور شدهاست. مساحت حافظیه ۲ هکتار بوده و از ۲ صحن شمالی و جنوبی تشکیل یافته که این صحنها توسط تالاری از یکدیگر جدا شدهاند. این مجموعه ۴ درب ورودی-خروجی دارد که درب اصلی در سمت جنوب آن، دو درب در سمت غرب آن و یک درب در سمت شمالشرق آن قرار گرفته است. تالار حافظیه که از آثار دوره زندیان است، ۵۶ متر طول و ۸ متر عرض داشته و از ۲۰ ستونن سنگی، هرکدام به ارتفاع ۵ متر تشکیل شدهاست. این تالار پیشتر شامل ۴ ستون و ۴ اتاق بوده که بعدها اتاقها از محدوده آن حذف گردیدهاست. در سمت شرق و غرب تالار ۲ اتاق -یکی متعلق به سازمان میراث فرهنگی و دیگری مربوط به دفتر آرامگاه- وجود دارد. شیوهه معماری این تالار مربوط به دوره های هخامنشیان و زندیان است.
عمارت دیوانخانه شیراز
در نزدیکی ارگ کریم خان، عمارتی وجود دارد که به دستور کریم خان در دوره ی حکومتش، ساخته شد. عمارت دیوانخانه، بنایی با پلان مستطیل و دو طبقه می باشد که به وسیله دو راه پله طبقات به هم مرتبط می شوند. این بنا، یک ایوان و دو تالار، شاه نشین دارد و مزین به کاسه سازی که نوعی مقرنس کاری است. مصالح آن آجر و سنگ می باشد که سنگ های مرمر آن را از تبریز و یزد به شیراز می آوردند.
عمارت دیوانخانه، در سال ۱۳۵۴ با شماره ی ۹۱۴ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.
آدرس: خیابان ۲۲ بهمن (جنب ارگ).
باغ نظر (موزه پارس)
باغ نظر یکی دیگر از شاهکارهای دوران زندیه و از جمله جاذبه های گردشگری شیراز می باشد که بین سال‌های 1179 تا 1193 هجری قمری ساخته شد. این مکان به نام‌های باغ موزه، باغ حکومتی، عمارت کلاه فرنگی و آرامگاه کریم‌خان زند نیز مشهور است. این عمارتِ هشت ضلعی در زمان کریم‌خان زند محل پذیرایی میهمانان داخلی و خارجی و مرکز عمده تشریفات سیاسی مورد استفاده قرار می‌گرفته است. عمارت كلاه فرنگی باغ نظر دربرگیرنده یک تالار مرکزی و چهار شاه‌نشین جانبی است. در سال 1206 هجری قمری آقا محمدخان قاجار، جسد کریم‌خان زند را که در شاه‌نشین شرقی به خاك سپرده شده بود را به تهران منتقل کرده و در زیر راه پله‌های کاخ گلستان، محل رفت و آمد دائمی خود دفن كرد. تا سال 1315 خورشیدی اطلاع درستی از جای اصلی قبر در دست نبود. در همان سال، هنگام تعمیر بنای کلاه‌فرنگی در شاه‌نشین -شرقی موزه، قبر ساخته شده‌ای نمودار شد که خالی از اسکلت بود و تنها شامل تکه‌های مختصر چرمی بود. اکنون قبر بازسازی شده در محل شاه‌نشین شرقی قرار دارد.
آرامگاه سعدی
این مکان مدفن سعدی، شاعر برجسته‌ی ایرانی است، کسی که القاب پادشاه سخن، استاد سخن و شیخ اجل را یدک می‌کشد. این آرامگاه در انتهای خیابان بوستان و کنار باغ دلگشا در دامنه کوه در شمال شرق شیراز قرار دارد. این مکان در ابتدا خانقاه سعدی بوده که وی اواخر عمرش را در آنجا می‌گذرانده و سپس در همان‌جا دفن شده است. بنای آرامگاه سعدی در طول ادوار چندین بار بازسازی و دگر سازی شد؛ بنایی که در زمان کریم‌خان ساخته شده بود تا سال ۱۳۲۷ ه.ش. برپا بود. در سال ۱۳۲۹ بنای کنونی به جای ساختمان قدیمی ساخته شد و مراسم افتتاح رسمی آن در اردیبهشت ماه ۱۳۳۱ برگزار گردید؛ این بنا با اقتباس از کاخ چهل ستون و تلفیقی از معماری قدیم و جدید ایرانی توسط محسن فروغی ساخته شد. در هفت ضلع ساختمان، هفت کتیبه قرار دارد که از قسمت‌هایی از گلستان، بوستان، قصاید، بدایع و طیبات شیخ انتخاب گردیده و به خط «ابراهیم بوذری» نوشته شده است.
غار شاپور
در جنوب ایران و در انتهای تنگ چوگان و در چهار کیلومتری شهر باستانی بیشاپور یکی از اسرارآمیزترین غارهای ایران قرار دارد.
تصور کنید شما بالای این کوه و در دهانه این غار هستید، آنچه که در وهله اول میبینید مجسمه ای عظیم جسه از شاپور اول، دومین امپراطور قدرتمند سلسله ساسانیان است، همچنین در دهانه غار دو کتیبه سنگی وجود دارد که یکی از آنها ترجمه کتیبه شاپور در نقش رجب و دیگری نحوه برپاسازی مجدد مجسمه پس از هزار سال است.
باغ ارم
تاریخ ساخت باغ ارم شیراز که در زمره‌ی باغ‌های ایرانی (ثبت جهانی یونسکو) قرار می‌گیرد، به درستی مشخص نیست، اما در سفر‌نامه‌های متعلق به قرن دهم و یازدهم از آن اسمی به میان آمده است. در زمان قاجاریه این باغ به مدت ۷۵ سال به دست سران ایل قشقایی افتاد. در این زمان عمارتی در این باغ ساخته شد؛ اما در زمان سلطنت ناصر الدین شاه قاجار عمارتی دیگر توسط حسین علی‌خان نصیر الملک پی‌ریزی شد که با مرگ وی خواهرزاده او ابوالقاسم خان نصیر الملک امور باغ ارم را به دست گرفت و عمارت نیمه کاره را تکمیل کرد. عمارت وسط، هسته مرکزی این باغ محسوب می‌شود. شیوه معماری عمارت این باغ به سبک زمان قاجاریه و به تقلید از سبک معماری زندیه است. این عمارت از نظر معماری، نقاشی، کاشی کاری و گچ‌بری از شاهکارهای معماری زمان قاجار است.