بلاگ
پل خواجو، رموز و عجایب پل خواجو اصفهان
پل خواجو کجاست؟
پل خواجو بر روی زاینده رود بنا گشته است. این پل سال هاست که بر روی این رودخانه خروشان استوار ایستاده و شاهد سرنوشت زاینده روز عزیز بوده است. غم چه تنهایی هایی را به جان خریده، چه قرارها به خود دیده، و چه اتفاقاتی را شاهد بوده که اگر زبان به سخن بگشاید قصه هایی برای گفتن دارد که نگو و نپرس!!! با هتل سازی دریا همراه باشید تا شاید بتوانیم بخشی از این قصه ها را برایتان بازگو کنیم.
تاریخچه پل خواجو اصفهان
قدمت پل خواجو به عصر صفویان بر می گردد و در آن زمان به عنوان یکی از منحصر به فردترین پل های جهان محسوب می شده است.
پیش از دوران صفویان در این مکان پلی دیگر برپا بود که به پل حسن بیک شهرت داشت. این پل در زمان تیموریان ساخته شده بود. در زمان شاه عباس دوم صفوی خرابه ای از این پل باقی مانده بود. برای همین شاه عباس دستور داد تا برای وصل کردن محله خواجو و دروازه حسن آباد به تخت فولاد و راه شیراز دستور دارد تا پلی دیگر روی بقایای پل قبلی بنا کنند. همچنین قرار شد که این پل به عنوان یک سد نیز باشد. در واقع سازنده پل خواجو شاه عباس دوم می باشد.
جالب است بدانید که این مکان محل عبور و مرور عامه مردم نبوده است و تا مدت ها زنان حق عبور از این پل را نداشتند.
همچنین بخوانید: معروفترین پل های تاریخی ایران
پل خواجو بر روی زاینده رود
معماری پل خواجو
معماری این پل یکی از شاهکارهای عصر صفوی به حساب می آمد. طول آن 113 متر و عرض آن 12 متر است. مصالح استفاده شده در پل آجر، سنگ و ساروج می باشد. نمای پل با ظرافت هر چه تمام تر با کاشی کاری های زیبا و نقاشی های روی آجرها تزیین گشته است. طراحی آن به صورت تقارن انعکاسی و تناسب است. یعنی تمام جزئیاتی که در معماری پل می بینید با یک ریتم منظم تکرار گشته اند. تمامی فضاها یک شکل و هم اندازه هستند. همچنین همگی عملکرد یکسانی دارند و با هم هماهنگ هستند. واقعا این همه زیبایی و انسجام حیرت انگیز است.
پل خواجو به عنوان سد هم مورد استفاده قرار می گرفته است. دریچه ای که در پایین پل ساخته شده است، باز و بسته می شود. این دریچه آب را کنترل می کند. هنگامی که دریچه ها بسته می شد، آبی که پشت سد جمع می شده باعث بالاتر رفتن سطح آب می شده است. آبی که پشت سد جمع می شد را برای آبیاری باغ ها و کشتزارها به کار می بردند.
معماری پل خواجو
گذرگاه پل با طاق های آهنگ و گنبدهای عرقچین پوشیده شده است. این نوع طاق ها در معماری کهن ایرانی دیده می شوند و باعث پایداری بیشتر پل می گردند.
برای اینکه شاه عباس بتواند همراه خانواده خود روی این پل بنشیند و از تماشای مناظر از روی این پل لذت ببرد، شاه نشینی در وسط پل ساخته شد. در دوره های بعد نیز پادشاهان برای تماشای مسابقه های قایقرانی و تفریح از این شاه نشین استفاده می کردند.
رموز و عجایب پل خواجو
ساختار پل خواجو بسیار عجیب و جالب است. به طوری که از هر سمت که به آن می نگرید تصویری جالب در آن پیدا می کنید. یکی از آن تصاویر شمعی است که در زیر پل دیده می شود. چنانچه از سمت شرق و از زاویه 30 درجه به دهانه های پایین نگاه کنید، تداخل دهانه ها را به صورت یک شمع خواهید دید. تماشای غروب خورشید از این زاویه بسیار جالب و دیدنی است.
یکی از عجایب و نکته های جالب این پل، نمای آن از بالا است. نمای پل از بالا به صورت عقابی تیز چنگال است که بر فراز زاینده رود در حال پرواز است. معماری آن به گونه ای است که ساختمان شاه نشین سر عقاب است و کنگره های طبقات پرهای آن پرنده می باشند.
نمای پل خواجو از بالا تداعی کننده عقاب
طراحی سقف های طاق چشمه ای به گونه ای است که لبه های کناره های اضلاع آن به سمت بیرون است. این موضوع باعث شده که وقتی دو نفر در دو ضلع مقابل هم و در کنار این لبه ها به آرامی صحبت می کنند، صدای هم را از لبه های دیوار می شنوند.
اگر در شب به اینجا بروید، در حال قدم زدن به سمت پل به دهانه های پایینی پل بنگرید. به احتمال زیاد گنبد حرم امام رضا برای شما تداعی خواهد شد.
شیرهای سنگی پل خواجو
در دو سمت پل خواجو شیرهای سنگی ای تعبیه شده اند که اگر کنار یکی از آنها بایستید و به شیر رو به رویی نگاه کنید، متوجه درخشش چشمان او می شوید. از آنجا که شیرسنگی در تاریخ ایران نماد حراست بوده است، برخی معتقدند که این شیرها نماد سپاهیان بختیاری هستند که با شجاعت تمام از اصفهان و زاینده رود محافظت می کردند. روی بدن این مجسمه ها نمادهایی از ورزش های باستانی و حروف حکاکی شده به چشم می خورد.
شیرهای سنگی پل خواجو
تفاوت پل خواجو و سی و سه پل
فاصله این دو پل با یکدیگر حدود 1800 متر می باشد. تفاوت عمده این دو پل تزئینات آنها و عملکردشان است. پل خواجو مانند یک سد عمل می کند و همین موضوع موجب شکل گیری یک دریاچه در پشت پل شده است. وجود شاه نشین در پل خواجو از تفاوت های بارز این دو پل محسوب می شود. همچنین تعداد و طرح دهانه های پل خواجو و سی و سه پل با هم متفاوت است. دهانه های پل خواجو 24 عدد می باشد و دهانه های سی و سه پل 33 عدد است.
جاذبه های دیدنی اطراف پل خواجو
اصفهان به معنای واقعی کلمه برای ما ایرانی ها نصف جهان محسوب می شود. جاذبه های دیدنی این شهر کم نیستند. علاوه بر این پل، شما می توانید با یک پیاده روی کوتاه از چند جاذبه دیدنی در عرض چند ساعت بازدید فرمایید. سی و سه پل دقیقا رو به روی پل خواجو قرار دارد و با طی کردن مسافتی بسیار کوتاه می توانید خود را به آن برسانید.
میدان نقش جهان و عمارت ها و مساجد بسیار زیبای اطراف آن، چهل ستون، کاخ هشت بهشت و باغ گل های اصفهان از دیگر جاذبه های دیدنی نزدیک به این پل هستند.
آدرس پل خواجو
اصفهان، انتهای خیابان کمال اسماعیل اصفهانی، در امتداد خیابان خواجو
نورپردازی روی پل خواجو